ความจริง เรื่องของผู้นำ ไม่ใช่เรื่องใหม่ และก็มีคนเขียนกันมากแต่บางครั้งไม่ตรงกับสภาพความเป็นไปของปัจจุบัน หรือมีเหตุวิกฤตการณ์ขึ้นมาอาจใช้ไม่ได้ผล
เหตุการณ์ของบ้านเมืองเรื่องน้ำท่วม
จากเหตุการณ์"มหาอุกภัย และอาเพศ วิกฤตของประเทศไทย ปี 2554" ในช่วง ก.ย.-พ.ย. เป็นสิ่งที่ไม่น่าเกิดขึ้นและไม่สมควรจะหายนะเช่นนี้....ถ้าผู้บริหารบ้านเมือง มีความเป็นผู้นำที่มีความสามารถพอ
เหตุการณ์ "ประชุมฟอก...น้ำเสีย-น้ำเลวให้เป็นน้ำขุ่นใส ของ ครม.ชุดมหาอุทกภัย และอาเพศฯ ไทย" ที่บอกว่า คนระดับ หัวหน้ารัฐบาล ไม่รู้เรื่อง
ทั้ง 2 เหตุการณ์ทำให้นึกถึง เรื่องของ"ความเป็นผู้นำระดับประเทศ"
ความเป็นผู้นำ หรือ Leadership เราไม่มีทฤษฎีที่เป็นของไทยเองซึ่งจะใช้อธิบายได้ จึงต้องเรียนรู้และยืมของฝรั่งมาใช้และอธิบายกัน
อย่างแรก มีเรือดี พายดีไม่ขี่ข้าม ไปเอาเรือรั่วน้ำมาข้ามขี่
ผู้นำในการจัดการและแก้ปัญหาเรื่อง น้ำท่วมและอาเพศของประเทศ พบว่า
-ไม่มีความเป็นผู้นำในการตัดสินใจแก้ปัญหาระดับชาติได้
คนเป็นผู้บริหารระดับสูงของหน่วยงานภาครัฐมาก่อน แต่ไม่น่าเชื่อว่าทำงานไม่เป็น แก้ปัญหาการเปิด-ปิดประตูระบายน้ำไม่ได้ การรื้อผนังกั้นน้ำ การไม่รู้ว่า พื้นที่ใดควรรักษาหรือพื้นที่ใดควรให้น้ำท่วม หรือแก้กระทั่งของบริจาคก็ มีปัญหาความไม่โปร่งใส ฯลฯ
-การสื่อสารให้ คนเข้าใจ ไม่สามารถทำได้ ทั้งผู้นำสูงสุดของประเทส และ ผู้นำเฉพาะกิจในการแก้ปัญหา
-ใช้คนไม่ตรงกับงาน เราไม่รู้ว่าคนที่รับผิดชอบ มีความรู้ความเข้าใจในการแก้ปัญหาหรือไม่ เช่น
1) รู้จักภูมิประเทศ และสภาพแม่น้ำลำคลอง และ ปากแม่น้ำดีเพียงพอหรือไม่
2) ความสามารถในการควบคุมและระบายน้ำโดยเฉพาะ การเปิด-ปิดประตูน้ำ ระบายน้ำจากเขื่อน และ ประตูน้ำในคลองต่าง ๆ จนกระทั่งถึงอ่าวไทย
3) ความสามารถในการเจรจาต่อรองเมื่อเกิดการขัดแย้ง ระหว่างผู้เสียประโยชน์จากน้ำท่วม และ การรักษาพื้นที่สำคัญ กับความสูญเสียทางเศรษฐกิจ
ซึ่่งตรงกับคำไทยที่ว่า "มีเรือดี พายดีไม่ขี่ข้าม ไปเอาเรือรั่วน้ำมาข้ามขี่" แต่สิ่งที่เราพบ คือ ความเป็นผู้นำของทหาร หรือ กองทัพสามารถรับมือและจัดการปัญหาผู้ประสบภัยได้ดีกว่าหน่วยงานของรัฐทั้งหมด
อย่างที่สอง ข้าพเจ้าขอรับผิดชอบแต่ผู้เดียว
บางคนอาจจะบอกว่า เป็นคำพูดของผู้นำแบบเผ็จการ แต่ผมมีข้อคิดให้ถกเถียงทางปัญญา
... ผู้นำย่อมต้องรับผิดชอบทุกอย่าง ทั้งการกระทำและคำพูดในสิ่งที่ตนเองได้พูด ได้ทำ หรือไม่ว่าบรรดาเหล่าบริวาร ข้าทาส สมุน ลูกกะจ๊อกคนใดทำในขณะที่ท่านเป็นผู้นำอยู่ จะมาบอกว่าไม่รู้ ไม่เห็น ไม่อยู่ คงทำไม่ได้พูดไม่ได้ อย่างนี้ต้องกลับไปอ่านตำราการบริหารใหม่ ยกเว้นว่าโง่ อาจไม่เข้าใจ ก็ถามคนที่รู้มากกว่า แต่อย่าไปถามโจรคงได้คำตอบที่ผิดศีลธรรม
.....ผู้นำต้องไม่ภามว่าสิ่งที่ตนเองทำนั้นผิดกฎหมายหรือไม่ หรือ บอกว่าไม่เห็นมีใครว่าเลย เขาก็ทำกันอย่างนี้
เพราะผู้นำที่มีความสามารถต้อง ทำและรับผิดชอบอยู่บนหลักการของการมีศีลธรรมอันดีงาม ไม่ทำในสิ่งที่คนปกติทั่วไปเขาไม่ปฏิบัติกัน
อย่างนี้ถึงจะเป็นผู้นำที่สง่างาม
ดร.ดนัย เทียนพุฒ
นักวิชาการผู้ทรงคุณวุฒิและที่ปรึกษาอิสระ
รางวัลนักทรัพยากรมนุษย์ดีเด่นแห่งประเทศไทย ปี 2552 ประเภทนักวิชาการและที่ปรึกษา
ผู้อำนวยการโครงการ Human Capital
ผู้อำนวยการโครงการ Human Capital
วิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิสถาบันพระปกเกล้า
No comments:
Post a Comment