Friday, December 4, 2009

วิเคราะห์ทัศนภาพ(Scenario Analysis) คือคำตอบ

"......คนส่วนมากเก่งวิเคราะห์บทเรียนจากอดีต แต่ถามว่าโลกข้างหน้ามาจากสิ่งที่เป็นข้างหลังมากน้อยขนาดไหน หลายอย่างที่เกิดขึ้นวันนี้ทั้งโรคไข้หวัดใหญ่ วิกฤติเศรษฐกิจไม่ซ้ำหน้า หรือปัญหาการเมือง ไม่มีบทเรียนข้างหลัง ถึงเวลาต้องฝึกคนให้มองไปข้างหน้า กล้าที่จะไปก่อน กล้าที่จะเป็นผู้นำ รู้จักอ่านเกมให้ขาด และเตรียมตัวให้พร้อมเพื่อรองรับกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นข้างหน้า”
...... ในมุมมองแม่ทัพ SCG chemicals"
จากกรุงเทพธุรกิจออนไลน์ วันที่ 2 ธันวาคม 2552 http://www.bangkokbiznews.com

ผู้เขียนไม่เห็นด้วยกับคำพูดข้างต้นทั้งหมด
1.อาจจะไม่จริงครับที่บอกว่าคนของเราเก่งการวิเคราะห์บทเรียนจากอดีตเพราะ นร. นศ. ของประเทศไทยในปัจจุบันขาดความสามารถทางการวิเคราะห์ และสอบตกกันอย่างมาก ยิ่งผู้เขียนเจอหลาย ๆ ธุรกิจในการวิเคราะห์ทางกลยุทธอดีตก็วิเคราะห์ไม่เก่ง ปัจจุบันและอนาคตยิ่งไม่ต้องพูดถึง
แต่คงอาจจะเป็นจริงเฉพาะองค์กรของผู้ที่ให้สัมภาษณ์ ก็ได้หากสามารถวิเคราะห์อดีตได้แต่วิเคราะห์อนาคตไม่เป็น

2.ในการวิเคราะห์ทัศนภาพ(Scenario Analysis) เป็นการ มองอนาคตก็จริงแต่ก็ต้องวิเคราะห์อดีตเก่งด้วย
-อดีตเป็นบทเรียนสอนไม่ให้เราทำผิดซ้ำเดิม
เช่น เราพบว่าการจัดทำแผนยุทธศาสตร์ชาตินับจากแผน 8 เป็นต้นมาจะมีแต่กรอบยุทธศาสตร์ และแผนยุทธศาสตร์หลักไม่ชัดเจน กลายเป็นแผนยุทธศาสตร์เฉพาะกิจ หรือ มุ่งพัฒนาเศรษฐกิจกระแสรองในแผนชาติแต่ละรอบ
ผลทำให้การพัฒนาประเทศไม่ไปไหนย่ำอยู่กับที่

-ขณะที่ทิศทางการพัฒนาประเทศไม่ชัดเจนเพราะ วิสัยทัศน์ของประเทศไทยไม่มีความชัดและเป็นที่ยอมรับในทุกมิติของประเทศ และไม่แน่ใจว่ามีหรือไม่ มีอย่างไร หาคนบอกยาก และไม่ได้กลายเป้นสิ่งที่คนทั้งชาติจะยึดถือปฏิบัติ
อีกทั้งปัญหาหลักของชาติคือการขาด"ผู้นำ" ที่จะมีภาวะผู้นำในการขับเคลื่อน หรือ แก้ปัญหา เหลียวไปมอง ผู้นำองค์กรเอกชนก็ไม่กล้าชี้นำการพัฒนาประเทศได้แต่่วิจารณ์หรือแค่ให้ความเห็น หรือชุกภายใต้ปีกของ สภาอุตสาหกรรมฯ ที่รอแต่ว่ารัฐบาลจะให้ทิศทางอย่างไร

ผลจึงไม่มีใครมาร่วมมือกันอย่างจริงจังในการพัฒนาประเทศเพราะต่างคิดว่าธุระไม่ใช่

นั่นคือ ปัจจุบันที่กำลังกลายเป็นอดีตที่ต้องทำความเข้าใจ ไม่มีทางเลยครับที่ไม่วิเคราะห์อดีต แล้วจะก้าวไปข้างหน้าได้

แล้วการมองอนาคต ก็ต้องอาศัยข้อมูลจากอดีต และเครื่องมือในอดีตหรือปัจจุบันที่จะทำนายอนาคต คงไม่มีใครหาเครื่องมือในอนาคตมาบอกอนาคตได้

สิ่งที่เป็นอนาคตมีอยู่ 2 อย่างเท่านั้นคือ อนาคตที่เกิดขึนอย่างแน่นอน (แล้วเราตรวจจับได้) กับอนาคตที่เกิดขึ้นแต่เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอน และยากที่จะตรวจเจอ แต่ก็พยายามวิเคราะห์ให้รอบคอบที่สุด

ตย. กรณีมาตาพุด ที่ศาลปกครองสูงสุดสั่งระงับชั่วคราว 65 โครงการ ถ้าอุตสาหกรรมไทยที่ทำโครงการดังกล่าวมองอนาคตได้ดี คงไม่เกิดปัญหา และถ้าวิเคราะห์อดีตเก่งก็ต้องรู้อยู่แล้วว่า สิ่งแวดล้อมเป็นประเด็นรุนแรงมากยิ่งขึ้น และในอดีตเราก็มีปัญหาเรื่องนี้มาอย่างยาวนานแล้วไม่ใช่เพิ่งมี

แสดงให้เห็นว่าไม่ได้เก่งทั้งวิเคราะห์อดีต และคาดการณ์อนาคต ตามที่ผู้ให้สัมภาษณ์กล่าวอ้างไว้ข้างต้น

ด้วยความเคารพผู้เขียนเห็นด้วยบางส่วนแต่ไม่เห็นด้วยทั้งหมด หากให้ชี้ความเห็นประเด็นที่เป็นปัญหาคือ ธุรกิจไม่มีเครื่องมือที่ดีในการทำให้คนมองหรือวิเคราะห์อนาคต หรือ ผู้นำองค์กรอาจจะรู้แต่ไม่ได้ศึกษาอย่างจริงจังในเครื่องมือดังกล่าว เพราะเราไม่เก่งทั้งการคิดวิเคราะห์ และใช้เครื่องมือทางกลยุทธที่ถูกต้อง ..การวิเคราะห์ทัศนภาพ เป็นเครื่องมือที่ใช้ได้แต่ต้องเรียนรู้ที่จะใช้ให้เป็น